NÖTROPENİ NEDİR? BELİRTİLERİ NELERDİR? NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Nötropeni, kandaki nötrofil sayısının azalması halidir.  Nötrofiller beyaz kan hücrelerinin (akyuvar) bir tipidir ve enfeksiyonlarla savaşma kabiliyetine sahiptirler.

Nötrofiller kemik iliğinde yapılır.  Kısa ömürlü hücrelerdir.  Vücutta  diğer hücrelerin giremediği dokulara girebilen, seyahat eden hücrelerdir.

Lökosit olarak da bilinen dolaşımdaki beyaz kan hücrelerinin beş ana tipi vardır:

1-Bazofiller

2-Eozinofiller

2-Lenfositler- T hücreleri ve B hücreleri,

4-Monositler

5-Nötrofiller

Granülosit olarak adlandırılan bazı beyaz kan hücreleri, enzimleri içeren küçük keseler (mikroorganizmaları sindiren bileşikler) olan mikroskopik granüller ile doludur.

Nötrofiller, eozinofiller ve bazofillerin hepsi granülositlerdir ve spesifik olmayan, doğuştan gelen bağışıklık sisteminin bir parçasıdır.

Lenfositler (B-hücreleri ve T-hücreleri) gibi spesifik antijenlere cevap vermezler.

Nötrofiller, fagositoz olarak bilinen bir süreçle yabancı hücreleri  öldürür ve mikroorganizmaları sindirir. Olgunlaşmış nötrofil bölümlere ayrılmış bir çekirdeğe sahiptir (genellikle ‘seg’ veya ‘poly’ olarak adlandırılır), olgunlaşmamış nötrofil ise bant şeklinde bir çekirdeğe sahiptir (buna bant denir). Nötrofiller kemik iliğinde yapılır ve kan dolaşımına bırakılır. Nötrofiller yaklaşık üç günlük bir ömre sahiptir.

Normal nötropeni seviyeleri ve aralıkları nelerdir?

Beyaz kan hücresi sayısı (WBC), bir kan hacmindeki beyaz kan hücrelerinin sayısıdır. WBC için normal aralık, laboratuvarlar arasında düşük oranda değişiklikler gösterebilir, ancak genellikle, mikrolitre veya milimetreküp başına 4,300 ve 10,800 hücre arasındadır. WBC ayrıca lökosit sayısı olarak da ifade edilebilir ve litre başına 4.3 x 10⁹ ile 10.8 x 10⁹ hücre olarak uluslararası üniteler halinde ifade edilebilir.

Mutlak nötrofil sayısı , beyaz kan hücresi sayımı (WBC) ürünü ve beyaz kan hücreleri arasındaki nötrofillerin yüzdesi ile belirlenir. Örneğin, WBC’nin mikrolitre başına 10,000 ve % 70’inin nötrofil olması durumunda, nötrofil sayısı mikrolitre başına 7,000 olacaktır.

Mikrolitre başına 1500’den daha az bir nötrofil sayısı (1500 / microL), genel olarak kabul edilen nötropeni tanımıdır. Nötropeni aşağıdaki gibi sınıflandırılır:

Hafif nötropeni: 1000-1500 / mikroL

Orta düzey nötropeni: 500-1000 / mikroL

Ciddi nötropeni: 500 / mikroL’nin altında

Nötropeni nedenleri nelerdir?

Nötrofiller, büyük kemiklerin ortasında bulunan kemik iliğinde üretilir. Bu süreci bozan herhangi bir şey nötropeni nedeni  olabilir.

En yaygın olarak, nötropeni kanser tedavisi için uygulanan  kemoterapi  tedavisinin yan etkisi olarak görülür. Kemoterapi gören kanser hastalarının yaklaşık yarısında nötropeni görülebilir.

Nötropeninin diğer olası nedenleri arasında şunlar bulunur:

-Lösemi

-Antibiyotikler , yüksek tansiyon, psikiyatrik bozukluklar ve epilepsi tedavisinde kullanılan  ilaçlar

-Kemik iliği üretimi ile ilgili sorunlara bağlı olarak işlevsiz kan hücreleri ile karakterize bir grup bozukluk olan miyelodisplastik sendromlar

-Myelofibrosis, osteomyelofibrosis olarak da bilinen nadir bir kemik iliği sorunu

-Alkol bağımlılığı

-Vitamin eksikliği, en sık B12 vitamini, folat ve bakır eksikliği.

-Sepsis (kan dolaşımı enfeksiyonu)

-Hepatit A, B ve C, HIV / AIDS, sıtma, tüberküloz, dang humması ve Lyme hastalığı gibi belirli enfeksiyonlar.

-Hipersplenizm veya genişlemiş dalak

Nötropeni belirtileri nelerdir?

Nötropeni durumunda en ciddi endişe edilecek durum, enfeksiyonları kontrol etmek için yeterli nötrofil sayısı olmadığı için vücuda kolayca yayılabilen bir enfeksiyonun oluşma ihtimalidir.

Diğer nötrofil belirtileri şunlardır:

♦Titreme ve terleme

♦Grip benzeri semptomlar

♦Keyifsizlik

♦Mukozit, ağrılı bir iltihap ve sindirim sistemi mukoza zarlarının ülserasyonu

♦Karın ağrısı

♦İshal ve kusma

♦Ruhsal durumdaki değişiklikler

♦Boğaz ağrısı, diş ağrısı veya ağız yaraları

♦Anüs yakınlarında ağrı

♦İdrar yaparken yanma hissi

♦Artan idrara çıkma

♦Öksürme

♦Nefes darlığı

♦Yaraların etrafında kızarıklık veya şişme

♦Sıradışı vajinal akıntı

Nötropeni nasıl tedavi edilir?

Nötropeninin tedavisi, altta yatan nedene, şiddetine ve ilgili enfeksiyonların veya semptomların varlığına ve ayrıca hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır.

Tedavi ayrıca herhangi bir altta yatan hastalık sürecine doğru yönlendirilmelidir.

Nötropeniyi iyileştirmek için uygulanan tedaviler aşağıdakileri içerebilir:

♦Enfeksiyonlara karşı savaşmak için antibiyotik ve / veya antifungal ilaçlar;

♦Beyaz kan hücrelerinin büyüme faktörlerinin uygulanması(örneğin rekombinant granülosit koloni uyarıcı faktör (G-CSF, filgrastim (Neupogen); sargramostim (Lökin))

♦Bazı şiddetli nötropeni vakalarında granülosit-makrofaj koloni uyarıcı faktör (GM-CSF) veya uzun süreli bir filgrastim formu olan pegfilgrastim (Neulasta);

♦Granülosit transfüzyonları; ve bazı immün aracılı nötropeni vakalarında kortikosteroid tedavisi veya intravenöz immün globulin.