BİPOLAR BOZUKLUK NEDİR, BELİRTİLERİ NELERDİR?

 

Bipolar bozukluk, ruh halinde,kişinin enerji ve aktivite düzeylerinde aşırı dalgalanmalar ile karakterize bir zihinsel bozukluktur. Bu anormal dönem sırasında kişi genellikle günlük faaliyet ve aktivitelerini yerine getirmekte zorlanır.

Bipolar bozukluk aynı zamanda manik-depresif hastalık olarak da bilinir. Bipolar bozukluk, insan ilişkilerini bozan, kariyer fırsatlarını zayıflatan ve akademik performansı negatif yönde etkileyen ciddi bir ruhsal hastalıktır.

Bipolar bozukluğu olan bir hastanın ruh halinde depresyondan maniye, şiddetli dalgalanmalar vardır. Genellikle bu iniş ve çıkışlar arasında kişi normaldir.

DEPRESYON BELİRTİLERİ NELERDİR?

Manik dönemde öfori, huzursuzluk, enerji fazlalığı, dikkatsizlik ve çok konuşma görülür. Hasta duygusal ve zihinsel olarak bir çılgınlık halindedir.  Bu dönem hastanın riskli cinsel ilişki dahil, hayatı için riskli davranışlarda bulunabilme olasılığı en yüksek olan dönemdir.

Depresif dönem, manik dönemin tam tersi ruh halinin yaşandığı dönemdir. Hasta uzun süre ağlayabilir, üzgün hisseder. Değersiz olma duygusuna sahiptir. Enerji seviyeleri son derece düşüktür, hayattan zevk alamama ve uyku problemleri vardır.

Bipolar bozukluğun nedenleri nelerdir?

Uzmanlar bipolar bozukluğun tek bir nedeni olmadığını belirtmektedir. Bir çok faktörün bir araya gelmesi ile ortaya çıkmaktadır. Bunlar:

-Genetik: Kan akrabaları arasında bipolar bozukluk olanlarda bipolar bozukluğun ortaya çıkma riski daha yüksektir.

-Biyolojik etmenler: Uzmanlar bipolar bozukluğu olan hastaların sıklıkla beyinlerinde meydana gelen fiziksel değişiklikler olduğunu belirtmektedirler fakat bu değişikliklerin neden bozukluğa yol açtığı bilinmemektedir.

-Beynin kimyasal dengesizliği: nörotransmiter dengesizlikleri birçok duygu durum bozukluğunda önemli bir rol oynar. Nörotransmitterler nöronlar (beyin hücreleri) arasındaki iletişimi kolaylaştıran kimyasallardır. Nörotransmitterlere örnek olarak serotonin, norepinefrin ve dopamin verilebilir.

-Hormonal sorunlar: Hormonal dengesizliklerin  bipolar bozukluğu tetikleyebildiği ya da hastalığa neden olduğu düşünülmektedir.

-Çevresel faktörler: Zihinsel stres, önemli bir kayıp, istismarlar ya da başka bir travmatik olay bipolar bozukluk riskine doğru katkıda bulunabilir. Travmatik olaylar işi kaybetme, çocuğu doğumda kaybetme veya sevilen birinin ölümü olabilir.

Bipolar bozukluk belirtileri nelerdir?

Manik dönemde görülen belirtiler:

-Dünyanın en üstünü olma hissi, canlılık ve öfori

-Aşırı özgüven, şişirilmiş bir özsaygı

-Karar verme yetisinin bozulması

-Çok ve hızlı konuşma

-Düşüncelerin hızlıca gelip gitmesi

-Agresiflik

-Yüksek libido, uyuşturucu ve alkol kullanımı, hayati tehlike yaratacak riskli davranışlarda bulunma

-Kendisi veya ailesi için hiçbir faydası olmayan şeylere para harcama

-Konsantrasyon güçlüğü, kolayca dikkat dağılması

-Okula veya işe devam edememe

-Psikoz – gerçek olmayan şeylere inanma ve düşünme hali

Depresif dönemde görülen belirtiler:

-Kasvet, karamsarlık, umutsuzluk ve umutsuzluk hissi, aşırı üzüntü

-Ağır vakalarda,  kendi hayatına son verme düşüncesi ve bazen bu düşünceleri harekete geçirme (intihara eğilim)

-Uyku bozukluğu

–Anksiyete

-Suçluluk hissi, yanlış giden ya da yanlış gibi görünen her şeyin kendi suçu olduğuna dair bir his

-Yemek yeme alışkanlıklarında değişiklik, kilo kaybı veya aşırı kilo alımı

-Aşırı yorgunluk, halsizlik, ilgisizlik

-Kokulardan, seslerden, sıkı giyeceklerden kolayca aşırı derecede rahatsız olma

Bipolar bozukluğun tedavisi nasıldır?

Bipolar bozukluk tedavisinde amaç manik / depresif atakların sıklığını en aza indirmek ve hastanın nispeten normal ve üretken bir hayat sürmesini ve semptomların şiddetini azaltmaktır.

Bipolar bozukluk tedavisi farklı tedavilerin kombinasyonunu içerir. Bunlar:

-İlaç tedavisi

-Bipolar bozukluğu tetikleyecilerin engellenmesi

-Yaşam tarzını düzenleme

Bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan ilaçlar:

-Lityum karbonat

-Antikonvülzanlar

-Antipsikotikler

-Psikoterapi (Kognitif davranışsal tedavi)