Kulak çınlamasına tıp dilinde tinnitus adı verilir. Yaygın olarak insanların yaklaşık beşte birinde görülen kulak çınlaması kulakta gürültü veya çınlama algısı olarak tanımlanır.
Tinnitus kendi başına bir hastalık değildir ; altta yatan bir durumun göstegesidir.
Kulak çınlaması şu şekillerde olabilir:
– Çınlama
-Uğultu
-Tıslama
-Zonklama
-Kükreme
-Tıklama
-Müzik ya da şarkı sesi gibi duyulabilir.
Bu sesleri bir ya da iki kulağınızda veya kafanızın içinde duyabilirsiniz. Gelip gidebilirler veyasürekli olabilir.
İki çeşit kulak çınlaması vardır:
Öznel kulak çınlaması:
Kulak çınlaması sadece siz duyabilirsiniz. Bu en yaygın kulak çınlaması türüdür. Dış, orta veya iç kulağınızdaki kulak problemlerinden kaynaklanabilir.
Ayrıca işitme (işitsel) sinirlerle ilgili problemlerden veya beyninizin sinir sinyallerini ses olarak (işitsel yollar) yorumlayan kısmından da kaynaklanabilir.
Objektif (nesnel) kulak çınlaması:
Doktorunuzun muayene yaptığında duyabileceği kulak çınlamasıdır. Bu nadir görülen kulak çınlaması, kan damarı problemi, orta kulak kemiği rahatsızlığı veya kas kasılmalarından kaynaklanabilir.
Kulak çınlamasının nedenleri nelerdir?
Çoğu durumda, kulak çınlamasın kesin bir nedeni bulunamaz.
Kulak çınlaması yaygın bir nedeni, iç kulak hücresi hasarıdır.
İç kulağınızdaki narin kıllar, ses dalgalarının basıncı ile ilişkili olarak hareket eder. Bu, kulak hücrelerini kulağınızdan (işitme siniri) beyninize giden bir sinirden elektrik sinyali alması için tetikler. Beyniniz bu sinyalleri ses olarak yorumlar. İç kulağın içindeki kıllar bükülmüş veya kırılmışsa, beyninize rastgele elektriksel darbeleri “sızdırabilir” ve kulak çınlamasına neden olabilirler.
Kulak çınlamasının diğer nedenleri arasında kulak problemleri, kronik sağlık koşulları ve kulağınızdaki sinirleri veya beyninizdeki işitme merkezini etkileyen yaralanmalar veya diğer durumlar bulunur.
Kulak çınlamasının en sık nedenleri:
Birçok insanda, kulak çınlaması, aşağıdaki nedenlerden birine bağlıdır:
Yaşa bağlı işitme kaybı:
Birçok insan için, işitme yaşla birlikte kötüleşir, genellikle 60 yaş civarında başlar. İşitme kaybı kulak çınlamasına neden olabilir.
Yüksek sese maruz kalma:
Büyük cihazlardan ve ateşli silahlardan gelen yüksek sesler, gürültü ile ilgili işitme kaybının ortak kaynaklarıdır. MP3 çalar gibi taşınabilir müzik cihazları da uzun süre yüksek sesle çalınırsa gürültüye bağlı işitme kaybına neden olabilir. Yüksek sesli bir konsere katılmak gibi kısa süreli maruz kalmanın neden olduğu kulak çınlaması genellikle ortadan kaybolur; uzun süre yüksek sese maruz kalmak kalıcı hasara neden olabilir.
Kulak kiri tıkanması:
Çok fazla kulak kiri kulak zarında işitme kaybına veya tahrişe neden olabilir, bu da kulak çınlamasına neden olabilir.
Kulak kemiğinde değişiklikler:
Orta kulağınızdaki kemiklerin sertleşmesi (otoskleroz) işitme duyunuzu etkileyebilir ve kulak çınlamasına neden olabilir.
Daha nadir olarak görülen kulak çınlaması nedenleri şunlardır:
Meniere hastalığı:
Tinnitus, anormal iç kulak sıvısı basıncının neden olabileceği bir iç kulak hastalığı olan Meniere hastalığının erken bir göstergesi olabilir.
Temporomandibular eklem bozuklukları:
Temporomandibular eklem (başın her iki yanında kulakların önünde bulunan eklem) ile ilgili problemler kulak çınlamasına neden olabilir.
Baş boyun yaralanmaları:
Baş veya boyun travması, iç kulak, işitme sinirleri veya işitme ile bağlantılı beyin fonksiyonlarını etkileyebilir. Bu tür yaralanmalar genellikle sadece bir kulakta kulak çınlamasına neden olur.
Akustik nöroma:
Bu kanserli olmayan (iyi huylu) tümör, beyninizden iç kulağınıza kadar uzanan kranial sinirde gelişir ve dengeyi ve işitmeyi kontrol eder. Bu durum genellikle sadece bir kulakta kulak çınlamasına neden olur.
Damar bozukluklarına bağlı olarak gelişen kulak çınlaması nedenleri nelerdir?
Nadir durumlarda, kulak çınlaması bir kan damarı bozukluğundan kaynaklanır. Bu tip kulak çınlaması pulsatil kulak çınlaması olarak adlandırılır.
Nedenleri şunlardır:
Ateroskleroz:
Yaş ve kolesterol yüksekliği sonucu orta ve iç kulağınıza yakın ana kan damarları esnekliklerinin bir kısmını kaybeder. Bu, kan akışının daha güçlü olmasına neden olarak kulağınızda atımları hissetmenizi kolaylaştırır. Genellikle bu tip kulak çınlamasını her iki kulakta da duyabilirsiniz.
Baş ve boyun tümörleri:
Başınızdaki veya boynunuzdaki kan damarlarına basan bir tümör kulak çınlamasına neden olabilir.
Yüksek tansiyon:
Hipertansiyon ve stres, alkol ve kafein gibi kan basıncını artıran faktörler, kulak çınlamasını daha belirgin hale getirebilir.
Türbülanslı kan akımı:
Boyun arterinde (karotid arter) daralma veya bükülme veya boynunuzdaki vende(juguler ven) düzensiz kan akışı kulak çınlamasına neden olabilir.
Kılcal damarların yapısının bozulması:
Arteriyovenöz malformasyon (AVM) olarak adlandırılan bu durum, arterler ve damarlar arasındaki anormal bağlantılar, kulak çınlamasına neden olabilir. Bu tip kulak çınlaması genellikle sadece bir kulakta görülür.
Kulak çınlaması neden olabilen ilaçlar hangileridir?
Bazı ilaçlar kulak çınlamasına neden olabilir veya var olan kulak çınlamasını kötüleştirebilirler. Genellikle, bu ilaçların dozu arttıkça, kulak çınlaması artar. İlaçlar bırakılınca kulak çınlaması geçer.
Kulak çınlamasına neden olduğu veya çınlamayı arttırdığı bilinen ilaçlar şunlardır:
Polimiksin B, eritromisin, vankomisin ve neomisin gibi antibiyotikler
Meklorthamin ve vincristine gibi kanser ilaçları
Bumetanid, etakrinik asit veya furosemid gibi idrar söktürücü ilaçlar (diüretikler)
Bazı antidepresanlar
Nadiren yüksek dozlarda alınan aspirin
Kaynaklar:
1-https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tinnitus/symptoms-causes/syc-20350156
2-https://www.tinnitus.org.uk/all-about-tinnitus
3-https://www.nhs.uk/conditions/tinnitus/