İdrarda kan gelmesi veya görünmesine tıp dilinde hematüri adı verilir. İdrarda kan her zaman gözle görünür olmayabilir ve idrarın rengini değiştirmez. Mikroskobik olarak idrarda kan tespit edilmesi durumuna mikroskobik hematüri adı verilir.
İdrarda kan görülmesi ihmal edilmemesi gereken ve nedeninin saptanması gereken bir durumdur.
İdrara kan nereden gelebilir?
İdrara kan idrarın yapıldığı böbreklerden gelebilir. Ayrıca idrar yolundaki diğer yapılardan gelebilir, örneğin:
•Üreterler (böbreklerden mesaneye uzanan kanallar)
•Mesane (idrarın toplandığı kese)
•Üretra (mesaneden idrarın dışarı atılmasını sağlayan kanal)
Başlıca hematüri(idrarda kan görülmesi) nedenleri şunlardır:
1-İdrar yolu enfeksiyonları:
Üriner sistem enfeksiyonlarında bakteriler üretrada çoğalmaya başladıklarında ve enfeksiyona neden oldukları zaman sıklıkla hematüri görülür. Belirtiler sürekli idrar yapma isteği, idrara çıkma ile ağrı, yanma ve kokulu idrar olabilir. Bazı insanlar özellikle büyük yetişkinler için hastalığın tek belirtisi mikroskopik kan olabilir.
2-Böbrek enfeksiyonları:
Böbrek enfeksiyonları (pyelonefrit) bakterilerin kan dolaşımından böbreklere veya üreterlerden böbreklere geçmeleri sonucu oluşabilir. Belirtiler sıklıkla mesane enfeksiyonlarına benzer.Böbrek enfeksiyonlarında ateş ve yan ağrısı görülme olasılığı daha yüksektir.
3-Mesane veya böbrek taşı:
Konsantre idrar içindeki mineraller bazen çöker, böbreklerde veya mesane duvarlarında kristaller oluştururlar. Zamanla kristaller küçük sert taş haline gelebilir. Taşlar genellikle ağrısızdır ve tıkanıklığa neden olmadıkça veya hareket etmedikleri sürece bir taşa sahip olduğunuzu bilmeyebilirsiniz. Böbrek taşları genellikle oldukça acı verici ve yüksek derecede ağrıya neden olabilir. Mesane veya böbrek taşları hem makroskobik(gözle görünür) hem de mikroskobik kanamalara neden olabilir.
Böbrek taşı olanlar nasıl beslenmeli?
4-Büyümüş prostat:
Mesanenin hemen altında ve üretranın üst kısmını çevreleyen prostat bezi, erkekler orta yaşa yaklaşırken genellikle büyümeye başlarlar. Bez büyüdüğünde üretra sıkışır ve kısmen idrar akışı engellenir. Büyümüş prostat (benign prostatik hiperplazi veya BPH) belirtilerileri; idrara çıkma zorluğu, idrarda görünür ya da mikroskobik kan olması ya da acil olarak idrara çıkma ihtiyacıdır. Prostat enfeksiyonu (prostatit) aynı bulgu ve belirtilere neden olabilir.
5-Böbrek hastalığı:
Mikroskopik üriner kanama glomerülonefritin yaygın bir semptomudur ve böbreklerin filtreleme sisteminin iltihaplanmasına neden olur. Glomerülonefri, şeker hastalığı gibi sistemik bir hastalığın bir parçası olabilir veya kendi başına ortaya çıkabilir. Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar, kan damar hastalıkları (vaskülit) ve böbreklerde kan filtreleyen küçük kılcal damarları etkileyen IgA nefropatisi gibi bağışıklık sorunları glomerülonefrit tetikleyebilir.
Böbrek hastalıklarının 8 temel belirtisi
Böbreklerin yapısı ve böbrekler nasıl çalışır?
6-Kanser:
İdrarda gözle görünür kanın olması ileri evre böbrek, mesane veya prostat kanserinin belirtisi olabilir.
Prostat kanseri belirtileri nelerdir?
7-Kalıtsal bozukluklar:
Orak hücreli anemi – kırmızı kan hücrelerinde kalıtsal bir hemoglobin defekti – idrarda makroskobik ve mikroskopik hematüriye neden olabilir. Böbreklerin glomerüllerinde filtrasyondan sorumlu zarların etkilendiği Alport sendromunda da hematüri görülebilir.
8-Travma:
Böbrekler, mesane veya üreterin zarar gördüğü travmalar idrarda kan görülmesine neden olabilir.
9-İlaçlar:
Anti kanser ilacı siklofosfamid (Sitoksan) ve penisilin üriner kanamaya neden olabilir. Bazen aspirin ve kan inceltici heparin gibi antikoagülanlar idrarda kan görülmesine neden olabilirler.
10-Ağır egzersiz:
Nadir olmakla birlikte yoğun egzersizin neden hematüriye yol açtığı tam olarak belli değildir. Dehidratasyon(susuz kalma) veya sürekli egzersiz ile kırmızı kan hücrelerinin parçalanması ile bağlantılı olabileceği düşünülmektedir.. Genellikle koşucularda görülür ancak yoğun bir egzersiz sonrası herhangi bir sporcuda da görülebilir.
Günde 30 dakika egzersizle vücudunuz nasıl değişir?