BEHÇET HASTALIĞI VE BELİRTİLERİ

Behçet sendromu olarak da adlandırılan Behçet hastalığı kan damarlarını etkileyen uzun süreli otoimmün bir hastalıktır. Behçet hastalığı ağız yaraları, genital ve deri yaraları, göz iltihabı, artrit ve gut, beyin ve omurilik iltihabı dahil olmak üzere birçok farklı belirtilere neden olur.

Behçet hastalığı ilk kez 1937 yılında Dr. Hulusi Behçet tarafından tanımlanmıştır ve ülkemizde oldukça sık görülür.

Behçet hastalığı belirtileri nelerdir?

-Ağız yaraları: Tipik olarak ağrılı ağız yaraları (aft) Behçet hastalığının ilk belirtisidir. Bu yaralar, tek olabildiği gib birden fazla da olabilir ve ağızda herhangi bir yerde, dil, dudaklar, diş etleri, bademcik, yanaklarda ve boğazın arkasında olabilir.

-Genital yaralar: Hem erkek hem kadın Behçet hastalarının yarısından fazlasında genital yaralar görülür. Erkeklerde penis ve skrotumda, kadınlarda vulva, vajina, rahim ağzında ülserler görülebilir. Bu yaralar tipik olarak olarak ağrılı kırmızı, geniş ve derin açık yaralar şeklinde olabilir.

-Cilt yaraları: Behçet hastalarında eritema nodosum adı verilen cilt problemleri olabilir. Derinin bu inflamatuvar yanıtı sıklıkla ülsere kırmızı ve gergin nodüllerin gelişmesine neden olur. Behçet hastalığı ile ilişkili diğer lezyonlar akne benzeri nodüller, pseudofolikülit  ve papülopüstüler lezyonlardır.

-Göz problemleri: Behçet hastalığında etkilenen genellikle gözün orta tabakasının iltihabıdır ve bu durum üveit olarak bilinir. Anterior (ön) üveit gözün ön tarafını etkiler. Ortak belirtileri ağrı, bulanık görme, ışığa karşı hassasiyet ve aşırı gözyaşı üretimini içermektedir. İrin tabakası gözün içinde görülebilir. Arka üveit,  retina tabakasını ve gözün arka tarafını etkiler. Ortak belirtileri ışığa bulanık görme, uçuşan cisimler, ağrı, kızarıklık ve hassasiyettir.

Behçet hastalığının neden olduğu göz problemleri tedavi edilmezse  görmenin kısmi kaybı ve körlük de dahil ciddi komplikasyonlara neden olabilir.

-Damar problemleri: Ven ve arterlerin enflamasyonu kan pıhtısı, anevrizma ve daralmış veya tıkanmış damarlar gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Behçet hastalığı olan kişiler tromboflebit adı verilen bir durum ile karşılaşabilir bacakta kızarıklık, ağrı, sıcaklık, ve bir ekstremitede şişme gibi belirtiler görülebilir.

-Artrit: Bir veya daha fazla eklemde Behçet hastalığı ile ilişkili eklem iltihabı görülebilir. Ağrı, şişlik ve sertlik genellikle birkaç hafta boyunca devam eder. En sık etkilenen eklemler dizler, ayak bileği, bilek, dirsekler sayılabilir. Bazılarında pelvis iltihabına bağlı kalça ağrısı da görülebilir. Behçet hastalığında kalıcı eklem hasarı görülmez.

-Bağırsak yaraları: Ağızdan anüse kadar sindirim sisteminin her hangi bir bölümünde ülserler meydana gelebilir. Bu hastalarda iştahsızlık, ağrı, kusma, ishal ve rektal kanama gibi belirtiler görülebilir.

-Akciğer problemleri: Nadir olmakla birlikte, akciğerler Behçet hastalığında etkilenebilir. Bu durum öksürük, nefes darlığı ve pulmoner arterde anevrizma gibi belirtilere neden olabilir.

-Santral sinir sistemi problemleri: Behçet hastalığı, beyin ve beyin sapı iltihabına yol açabilir. Bu iltihap baş ağrısı, konfüzyon, felç, kişilik değişiklikleri, oryantasyon bozukluğu, ateş, kötü denge ve hafıza kaybı gibi belirtilere neden olabilir.

Behçet hastalığı tanısı nasıl konur?

Behçet hastalığını teşhis etmek için  tek bir test olmadığından, doktorların hastalığı taklit eden durumları ekarte etmeleri gerekir.Behçet hastalığı tanısının konabilmesi için bazı belirtilerin mevcut olmalısı gerekir:

-Ağızda bir yıl içinde en az üç kez tekrarlayan ülserler

Yukarıda bulguya ek olarak, aşağıdaki kriterlerden en az ikisinin olması gerekir:

-Tekrarlayan genital ülserler
-Göz muayenesi ile doğrulanmış göz yaraları
-Kortikosteroid almayan erişkinlerde deri yaralarının görülmesi
-Pozitif paterji testi

Behçet hastalığının tedavisi nasıldır?

1-Topikal tedavi: Vücut yüzeylerine ilaç uygulanmasıdır. Topikal tedavide kortikosteroid jeller, göz damlaları, merhemler ve ağrı gidericiler kullanılır.

2-Oral tedavi: 

-Kolşisin: Gut hastalığını önlemek için kullanılır.

-Kortikosteroidler

-Azatioprin, siklosporin ve siklofosfamid gibi bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılır.

Belirtileri dayalı olarak ek ilaçlar tavsiye edilebilir.