Maya dilinde güç anlamına gelen ”chia” Aztek ve Maya uygarlığında fasulye, mısır gibi kullanılan temel bir gıdaydı. Zamanımızda da Meksika ve Guetemala’da yetişen chia son zamanlarda en popüler besinler arasında girmiştir.
Chia tohumu sindirimi kolay ve oldukça enerji vericidir. Chia tohumları omega-3 yağı, protein, vitamin ve mineraller ve lif açısından zengin olması nedeniyle yararlıdır.
Chia tohumunun içinde bulunanlar:
-Lif (11 gram- günlük tüketilmesi tavsiye edilen değerin %42’si)
-Protein (4.4 gram – günlük tüketilmesi tavsiye edilen değerin %9’u )
-Omega-3 yağ asitleri (4915 mg)
-Omega-6 yağ asitleri(1620 mg)
–Kalsiyum (77 mg –günlük tüketilmesi tavsiye edilen değerin %18’i)
-Bakır (0.1 mg – günlük tüketilmesi tavsiye edilen değerin %3’ü)
–Fosfor (265 mg – günlük tüketilmesi tavsiye edilen değerin %27’si)
–Potasyum (44.8 mg – günlük tüketilmesi tavsiye edilen değerin %1’i)
–Çinko (1.0 mg – günlük tüketilmesi tavsiye edilen değerin %7’si)
Chia tohumu, aynı zamanda, A, B, E ve D vitamini ,esansiyel yağ asitleri alfa-linolenik ve linoleik asit, müsin, kükürt, demir, iyot, magnezyum, manganez, niasin, tiamin içeren mineraller ve vitaminler açısından zengin bir kaynaktır ve güçlü bir antioksidandır.

Chia tohumunun faydaları:
1-Cilt ve yaşlanma üzerine etkisi:
Chia tohumu yüksek antioksidan konsantrasyonuna sahiptir ve chia tohumundaki antioksidanlar serbest radikal aktivitesinin % 70’ini durdurduğu gösterilmiştir. Antioksidanlar cildin onarım sistemini hızlandırır ve daha fazla zarar görmesini önler. Chia tohumları serbest radikal hasarına karşı durarak cildin erken yaşlanmasını önler.
2-Sindirim sistemi üzerine etkisi:
Chia tohumunun lif oranı oldukça yüksektir. Lif oranı yüksek olan chia bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olur. Chia tohumundaki zengin lif içeriği yenildiğinde mide genişler, önemli miktarda suyu emer ve tokluk hissi yaratır. Chia iştahı bastırır ve kilo vermeye yardımcı olur.
3-Kalp üzerine etkisi:
Chia tohumu yağda eriyen A, D, E ve K vitaminlerinin emilimini sağlayan linoleik asit açısından zengindir. Ayrıca omega 3 oranı oldukça yüksektir. Omega 3 kan basıncını ve kötü kolesterolü düşürerek, inflamasyonu önleyerek kalbi korur.Dolayısıyla chia tohumu kalbinizi korur ve güçlendirir.
4-Diyabet üzerine etkisi:
Diyabet gelişiminde önemli olan iki faktör dislipidemi ( kanda aşırı yağ oranı) ve insülin direncidir. Chia tohumu yüksek lif ve alfa linoleik oranı ile bu iki faktörün gelişmesine engel olur.
5-Metabolizma ve enerji verici etkisi:
Journal of Strength and Conditioning adlı dergide yayımlanan bir çalışmada chia tohumunun egzersiz performansını arttırdığı saptanmıştır. Ayrıca chia tohumu metabolizmayı hızlandırır ve kilo vermenize yardımcı olur.
6-Kemikler üzerine etkisi:
Chia tohumu günlük tavsiye edilen kalsiyumun %18’ini içerir. Kalsiyum güçlü kemikler için çok önemlidir. Ayrıca chia kemikler için önemli bir besin kaynağı olan bor ihtiva eder. Bor kemiklerin ve kasların sağlıklı büyümesi için gerekli olan kalsiyum, magnezyum, manganez ve fosfor metabolizmasına yardımcı olur.
7-Kas gelişimi ve kilo üzerine etkisi:
Chia tohumu protein açısından oldukça zengin bir besindir. Yağları yakılması, kan şekeri düzeyinin dengelenmesi ve kasların gelişmesi için oldukça faydalıdır. Chia tohumunu eşsiz kılan özelliklerinden biri de suda kendi ağırlığının 10 katı kadar absorbe (emilim) olmasıdır. Bu sayede elektrolitlerin emilimini arttırır.
Chia tohumu yüksek çinko içerir. Çinko leptin salgılanmasını arttırır. Leptin iştahı ve enerji düzeylerini düzenleyen önemli bir hormondur.
8-Meme ve servikal kanser üzerine etkisi:
Journal of Molecular Biochemistry dergisinde yayımlanan bir çalışmada chia tohumunda yüksek oranda bulunan alfa lineik asitin meme ve servikal kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlattığı saptanmıştır.
9-Diş sağlığı üzerine etkisi:
Chia tohumu kalsiyum, fosfor, A vitamini ve çinko açısından zengindir ve bu diş sağlığı açısından oldukça faydalıdır. Çinko dişlerde tartar oluşmasını engeller ve aynı zamanda antibakteriyel etkisi ile dişlerde bakteri gelişimini, dolayısıyla kötü ağız kokusunu da engeller.
Chia tohumunun yan etkileri nelerdir?
-Chia tohumunun yüksek alfa linoleik asit içeriği nedeniyle prostat kanser riskini arttırabileceği söylenmekte ve ama tersini ifade eden çalışmalar da mevcuttur.
-Bazı kişilerde şişkinliğe ve alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
Kaynak: https://draxe.com/chia-seeds-benefits-side-effects/