DOKTORUMNEDİO? SAĞLIK HAKKINDA HERŞEY…
Vücudun bağışıklık sisteminin onları bir tehdit olarak algılayıp hücrelere ve vücudun dokularına saldırdığı durumlarda otoimmün bir hastalığın oluştuğunu söyleyebiliriz.Vücudun bağışıklık sistemi enfeksiyonların önlenmesi amacıyla bazı organlar, bağışıklık hücreleri, proteinler ve maddeler ihtiva eder. İmmün hücrelerin ya da bağışıklık sisteminin diğer bileşenlerinde anormallikler olduğunda, enfeksiyonlara hassas olma olasılığı yükselir.
Vücudun bağışıklık sisteminin amacı, potansiyel olarak zarar verebilecek dış etkenlere karşı vücudu korumaktır. Bu dış maddeler, virüsler, bakteriler, mantarlar, çevredeki tahriş edici maddeler, anormal vücut hücreleri ve patojenler olabilir. Bağışıklık sistemi otoimmün hastalık geliştiği zaman bu dış maddelerle vücudun kendi hücreleri arasında ayrım yapamaz. Sonuçta dokulara ve hücrelere zarar verir.
Aşağıda belli başlı otoimmün hastalıkların listesini ve kısa açıklamalarını bulabilirsiniz.
1-Addison hastalığı:
Böbrek üstü bezlerinin yetmezliğidir. Ayrıca hipokortizolizm olarak da bilinir ve adrenal bezler gerekli miktarda steroid hormonu üretemezler. Belirtileri arasında yorgunluk, baş dönmesi, kusma, kas güçsüzlüğü, anksiyete, kilo kaybı, terleme ve değişken ruh ve kişilik hali görülür.
2-Ankilozan spondilit:
Omurilik ve kalça kemiklerini etkileyen bir hastalıktır. Eklem ağrıları, halsizlik ve yorgunluk görülür. Bazı kişilerde iridosiklit adı verilen göz inflamasyonu da beraberindedir.
3-Antifosfolipid antikor sendromu:
Kan damrlarında pıhtılaşmaya neden olur. Derin ven trombozu ve inme görülebilir.
4-Büllöz pemfigoid:
Deride büllerle (kabarcıklar) karakterize bir otoimmün hastalıktır. Kaşıntı, kızarıklık, yaralar ve yara yerinde kanama görülebilir.
5-Çölyak hastalığı:
İnce bağırsağı tutan bir hastalıktır.
6-Chagas hastalığı:
Trypanosoma cruzi’nin neden olduğu parazitik bir hastalıktır. Otoimmün bir hastalık olarak kabul edilir. Ateşi, yorgunluk, vücut ağrısı, ishal, bulantı, kusma şikayetleri görülür. İleri evrede sinir sistemi, sindirim sistemi ve kalp hasarı görülür.
7-Crohn hastalığı:
Sindirim sisteminin tamamı etkileyebilen bir hastalıktır. Karın ağrısı, ishal, kusma ve kilo kaybı görülür. Deri döküntüsü, artrit ve göz tutulumu görülebilir.
8-Diyabetes mellitus Tip 1:
Tip 1 şeker hastalığı da otoimmün bir hastalık olarak kabul edilmektedir.
9-Dermatomiyozit:
Kas ve derinin inflamasyonu ile karakterize doku hastalığıdır. Deri dökünütüsü ve kas ağrıları görülür.
10-Endometriyozis:
Rahim dokusunun farklı yerlerde gelişmesi ile karakterize bir hastalıktır. Herhangi bir belirti göstermeyebilir fakat çoğu zaman kısırlığa yol açar ve pelvik ağrı mevcuttur.
11-Gullian Barre Sendromu:
Periref sinir hücrelerini etkileyen, daha çok bir enfeksiyon sonrası ve alt ekstremitelerde güçsüzlükle başlayan bir hastalıktır. Solunum yetmezliğine yol açabilir.
12-Grave’s hastalığı:
Tiroid bezini ilgilendiren bir hatalıktır. Tiroid bezinin büyümesine ve tiroid hormonlarının salgılanmasında bozulmaya neden olur. Ekzoftalmi, ödem, hipotiroidi, yorgunluk ve kas güçsüzlüğü görülür.
13-Goodpasture Sendromu:
Glomerülonefrit ( böbrek iltihabı) ve akciğerlerde kanama ile karakterizedir. Yorgunluk, bulantı, solunum güçlüğü ve solukluk görülür. İdrarda ve öksürürken kan gelmesi ileri evrelerde görülebilir.
14-Hashimoto hastalığı:
Hashimoto tiroiditi olarak da adlandırılan T hücrelerinin tiroit bezine saldırması ile gelişen otoimmün bir hastalıktır. Kas güçsüzlüğü , yorgunluk, depresyon , mani , soğuğa duyarlılık, kabızlık, hafıza kaybı, migren ve kısırlık görülebilir.
15-IgA nefropatisi:
Berger hastalığı olarak da adlandırılan IgA nefropatisi bir böbrek hastalığıdır. En sık görülen bulgu hematüridir (idrarda kan gelmesi). Bunun dışında deri döküntüleri, artrit ve karın ağrısı görülebilir. İleri evrelerde böbrek yetmezliğine neden olabilir.
16-İdiopatik trombositopenik purpura:
Çok düşük trombosit düzeyi ile seyreden otoimmün hastalıktır. Burun ve diş eti kanamaları hastalığın en sık bulgularıdır. İç organlarda kanamalar hastalığın ciddiyetini gösterir.
17-Kawasaki hastalığı:
Kawasaki hastalığında orta büyüklükteki damarların( venlerin) inflamasyon mevcuttur. Bu damarların inflamasyonu deri, kan damarı duvarları , lenf düğümleri ve kalbi etkiler. Hastalık genellikle çok yüksek ateşle başlar. Konjunktivit, dudaklarda çatlama , çilek dili , eklem ağrısı ve sinirlilik diğer bulgular olabilir.
18-Lupus Eritromatozis:
Konektif doku hastalığıdır. Lupus eklemler, deri, böbrekler , kalp ve akciğerler gibi vücudun genelinde bir çok organı etkileyebilir.
19-Miyastenia gravis:
Kasları etkileyen otoimmün hastalıktır. Sinir iletiminin bozukluğu sonucu kas güçsüzlüğü gelişir. Yüz kasları , göz kapağı ve yutma ile ilgili kaslar daha fazla etkilenir.
20-Multipl skleroz:
Sinir sistemini etkileyen bir hastalıktır. Beyindeki sinir hücreleri ile omurilik arasındaki bağlantıda bozukluk meydana gelir. Kas zayıflığı , ataksi , konuşma bozukluğu, yorgunluk, ağrı ve ayrıca depresyon ve kararsız bir ruh hali gibi bazı duygusal belirtiler görülür.
21-Otoimmün hemolitik anemi:
Vücudun kendi kırmızı kürelerini harap etmesi ve sonucunda anemi (kansızlık) gelişmesi ile karakterize bir hastalıktır. Yorgunluk, halsizlik, solukluk, baş dönmesi, nefes darlığı ve göğüste ağrı gibi bulgular mevcuttur.
22-Otoimmün hepatit:
Karaciğer hücrelerinin harabiyeti ile karakterize bir karaciğer hastalığıdır. Karaciğerde büyüme, sarılık , deri döküntüleri, kusma , bulantı ve iştahsızlık görülür.
23-Psoriazis:
Deriyi tutan otoimmün hastalıktır. Kronik tekrarlayacı bir hastalıktır, özellikle diz ve dirsekler çevresinde görülür.
24-Primer biliyer siroz:
Karaciğer içindeki küçük safra kanallarının tahrip olduğu bir hastalıktır. İleri evrelerde karaciğer dokusu da harap olur. Yorgunluk , sarılık , deride kaşın , siroz ve portal hipertansiyon görülür.
25-Pernisiyöz anemi:
B12 vitamini eksikliği sonucu gelişen bir kansızlık türüdür. Yorgunluk , hipotansiyon , bulanık düşünme , taşikardi , sık ishal , solukluk , sarılık ve nefes darlığı bulguları arasındadır.
26-Pemfigus vulgaris:
Ağrılı deri lezyonları ile karakterize bir hastalıktır. Ciltte kabarcıklar ve parçalanmalar mevcuttur.
27-Romatoid artrit:
Artrite neden olan otoimmün hastalıktır. Eklemeleri ve kıkırdak yapıyı tutar. Bunun dışında akciğerler, perikard, plevra ve sklera iltihabına da neden olduğu bilinmektedir. Belirtiler çoğunlukla kişiden kişiye farklılık gösterir. El, omuz, ayak ve omurga gibi bölgelerde iltihabı reaksiyon olduğu gibi diğer eklemleri de tutabilir. Ağrı ve eklem deformiteleri görülür.
28-Skleroderma:
Skleoderma da kronik bir bağ dokusu hastalığıdır. Ciltte ve vücudun çeşitli organlarında fibrozis (dokunun kalınlaşması) oluşumu ile karakterizedir. Özellikle eller, kollar ve yüzü etkiler. Dahili olarak, tüm organların küçük kan damarlarını etkiler ve onlara zarar verir.
29-Sjögren sendromu:
Bu hastalıkta vücudun bağışıklık sistemi göz yaşı ve tükürük üretiminden sorumlu olan ekzokrin bezlere saldırır. Ana belirtileri ağız, göz ve vajinada kuruluktur. Bu sendromun, böbrek, pankreas, akciğer ve hatta kan damarları gibi organları da etkilediği bilinmektedir
30-Ülseratif kolit:
Ülseratif kolit sindirim sistemini etkileyen otoimmün bir hastalıktır. Ülseratif kolit özellikle kolonu tutan ülser ve açık yaralarla seyreder.
31-Vazkulit:
Kan damarlarının inflamasyonudur. Hem arter hem de venleri etkiler. Yaygın belirtileri ateş, kilo kaybı, cilt bozuklukları, inme gibi sinir sistemi bozuklukları, kulak çınlaması, akut görme kaybı, solunum yolu hastalıkları ve böbrek hastalıklarıdır.
32-Vitiligo:
Pigment kaybının neden olduğu bir cilt bozukluğu türüdür. Derinin rengini veren hücrelerin (pigmentlerin) hasar görmesidir, melanin üreten hücrelerin ölmesi veya fonksiyonunu yitirmesi sonucu derinin o bölümünün rengini kaybetmesidir.
33-Wegener granulomatosis:
Bir vazkülit türüdür. Belirtileri arasında rinit, üst solunum yolu, göz ve kulak problemleri vardır. Ayrıca trakea ve akciğer sorunları, böbrek bozuklukları, artrit ve çeşitli cilt bozukluklarına da neden olur. Nadiren etkilenen organlar kalp, sinir sistemi ve beyindir.
