Alzheimer hastalığının patolojik belirteçleri sinirlerde tau proteini ve beyin dokusunda amiloid beta plaklarının birikimidir.
Tau proteini, Alzheimer hastalığı olan insanların beyinlerinde olağan dışı kümeler oluşturan iki proteinden (diğeri β-amiloid) biridir. Tau protein birikimleri nöronların içinde bulunmaktadır, buna karşın β-amiloid beyin hücrelerinin dışındaki plakları oluşturmaktadır.
Cambridge Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, 17 Alzheimer hastasında tau protein oluşumlarının ve beynin işlevsel bağlantılarını haritalamak için iki beyin görüntüleme tekniğini, fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme ve pozitron emisyon tomografi (PET) taramasını birleştirdiler.
Bilim adamları, Alzheimer hastalarında tau proteinin nörondan nörona tıpkı bir enfeksiyon etkeni gibi yayıldığını gösterdiler.
Araştırma ekibi, daha önce farelerde gösterilen ve transneuronal yayılım hipotezi olarak bilinen durumu insanlarda gösterdiklerini anlatan makaleyi Brain dergisinde yayımladılar.
Çalışmanın yazarlarından klinik nörolog Thomas Cope ‘’tau proteinin tek bir yerde başlayıp nöronlar arasında ve diğer yerlerdeki nöronlara atladığı ( sinaps yaptığı) fikrini oldukça kuvvetle düşünüyoruz’’ diyor.
Bunun heyecan verici olmasının nedeni daha önce bu durumun insanlarda gösterilmemiş olması.
Kanada’daki Montreal Nörolojik Enstitüsünde Alzheimer hastalığını araştıran bir sinir bilimci olan Nathan Spreng, tau proteinin enfeksiyon benzeri bir yayılımı için gösterilen kanıtları büyüleyici olarak nitelendiriyor.
Fakat Boston Harvard Tıp Fakültesi’nden Jorge Sepulcre gibi bazı diğer araştırmacılar, çalışmanın sonuçları, tau proteinin yayılma niteliğine ilişkin uzun süreli bir izlem veya doğrulama içermediğinden dikkatli olunmasını önermektedirler.
Hayvan çalışmaları, sinapsdan sinapsa proteinin nasıl yayıldığına gösterirken, bu çalışma, ilerleyici Alzheimer hastalığının sinir ağlarını bozmaya başlamasıyla birlikte beyin çapındaki etkilerini göstermiştir.
Araştırmacılar tau proteininin yayılmasının, klinik olarak etkileri olduğunu ve Alzheimer ilaçlarının tau proteininin diğer nöronlara yayılmadan önce etkilenen hücrelere bağlanarak etki etmesinin tedavide önemli olduğunu, dolayısıyla bu özelliklere sahip ilaçların geliştirilebileceğini belirtmektedirler.
Kaynak: https://doi.org/10.1093/brain/awx347