Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) gerçekçi olmayan, kişinin istemediği düşünceler sonucu tekrarlayan davranışlar içinde bulunması ile karakterize bir psikolojik rahatsızlıktır.
Obsesif yani takıntılı düşünceler sonucu kompülsif yani zorlayıcı hareketlerde bulunma halidir.
OKB mental hastalıklar arasında fobiler, madde bağımlılığı ve major depresyondan sonra 4. sıklıkta görülmektedir.
OKB erken olarak çocuklarda ve ergenlerde başlar ve yaşla birlikte giderek kötüleşir. OKB belirtileri hafif olabileceği gibi çok ciddi de olabilir.
OKB belirtileri şunlardır:
-Aşırı derecede ve uzun törensel bir şekilde el yıkama
-Aşırı şekilde ev eşyaları ve diğer nesneleri yıkama
-Aşırı şekilde nesneleri simetrik şekilde yerleştirme
-Kilitleri, fırını ve diğer aletleri sürekli kontrol etme
-Kendisini ve diğer insanlara zarar vermeyecek nesneleri sürekli kontrol etme
-Somatik obsesyonlara bağlı olarak denetsel davranışlarda bulunma
-Tekrar tekrar yazma ve okuma
-Işık açma, kapama, saç tarama, kapıdan girip çıkma veya belli bir yöne özellikle bakma gibi hareketleri sürekli tekrarlama ihtiyacı hissetme
-Tekrar tekrar sayma ihtiyacı hissetme
-Tekrar tekrar nesneleri düzenlemek, sıralamak ihtiyacı hissetme
-Bazı şeyleri toplama ve istif etme ihtiyacı hissetme
-Sürekli anlatma, sorma ve itiraf etme ihtiyacı hissetme
-Kendine veya başkalarına zarar vereceğini düşündüğü nesnelere karşı önlem alma
-Ritüelleşmiş yeme davranışlarında bulunma
-Batıl davranışların olması
-Uygunsuz cinsel düşüncelerin olması ve bundan utanç duyup kendini yalnız hissetme
-Saç çekme (Trikotillomani)
OKB tedavisi nasıldır?
OKB tedavisinde bilişsel davranışsal terapi ve ilaç tedavisi olarak selektif serotonin reuptake inhibitörleri birlikte uygulanır.