İNSÜLİN DİRENCİ NEDİR, NASIL TEDAVİ EDİLİR?

İnsülin pankreas hücreleri tarafından üretilen ve kandaki glikozun enerji olarak kullanılmasını sağlayan bir hormondur.

İnsülin direnci olan kişilerde hücreler insülini etkili şekilde kullanamaz. Glikoz emiliminde problem yaşandığında kanda şeker birikimi artar. İnsülin direncinin neden oluştuğuna dair bilim insanlarının elinde bir takım fikirler olmasına rağmen henüz net bir cevap yoktur.

İnsülin direnci risk faktörleri nelerdir?

Aşırı kilolu olmak, sedanter (hareketsiz) hayat, yüksek tansiyon, aile hikayesinin olması ve sigara kullanmak insülin direnci gelişmesinde risk faktörleridir.

İnsülin direnci olması durumunda vücudumuzda neler olur?

İnsülin direnci, özellikle erken evrelerde, belirgin bir belirti oluşturmaz. Özellikle kan şekeri seviyeleriniz kontrol edilmediyse, bilmeden yıllarca insüline dirençli olarak yaşayabilirsiniz.

İnsülin direnci olan bazı kişilerde akanthosis nigricans olarak bilinen bir durum gelişebilir. Bu durumda boyun, kasık ve koltukaltı gibi bölgelerde koyu renkli lekeler oluşur. Akantozis nigricans için herhangi bir tedavi yoktur, ancak sebepleri tedavi edilirse, doğal cilt rengi tekrar geri dönebilir.

AKANTOZİS NİGRİKANS NEDİR?

İnsülin direnci, kan damarlarına zarar verebilir. Bu durumda kalp hastalığı ve inme riskinizi artırabilir.

İnsülin direnci, şeker hastalığına yakalanma riskini arttırır. Tip 2 diyabet semptomları hafif olabilir, bu nedenle şeker hastalığına yönelik testler yapılmadığı durumlarda hastalığın farkında olmayabilirsiniz.

Klasik diyabet belirtileri şunlardır:

-Aşırı susuzluk veya açlık

-Yemekten sonra bile acıkmış hissetmek

-Sık idrara çıkma veya artmış idrara çıkma

-El veya ayaklarda karıncalanma hissi

-Her zamankinden daha fazla yorgun hissetme

Tanı nasıl konur?

Genel uygulamada, açlık kan şekeri ve insülin seviyeleri genellikle insülin direncinin ve / veya diyabetin olup olmadığını belirlemek için yeterlidir. Teşhis için kesin insülin seviyesi laboratuvara göre farklılık gösterir. 

İnsülin direnci için bel çevresinin erkeklerde 102 cm’den, kadınlarda 88 cm’den geniş olması, serum trigliserid seviyelerinin 150 mg/dL’den yüksek olması, kan basıncının 130/85 mmHg’nın üzerinde seyretmesi, HDL kolesterol düzeyinin 40 mg/dL’nin altında olması ve açlık kan şekerinin 100 mg/dL’den yüksek olması ileri tetkik yapılması için risk faktörleridir.

Tanıda kullanılan testler şunlardır:

Hemoglobin A1C testi:

HEMOGLOBİN A1c (HbA1c) TESTİ NE AMAÇLA YAPILIR?

Açlık kan şeker seviyesi:

En az 8 saatlik bir açlık sonrası yapılan kan testi ile ölçülür.  Açlık glikoz seviyeleri 100 ile 125 mg/ dL arasında olması diyabete öncü (prediyabet) bir durum olduğunun göstergesidir.

Oral glikoz tolerans testi(OGTT):

8 saat açlıktan sonra şekerli bir sıvı içilir ve 2 saat sonra kan glikoz düzeyi ölçülür. 140 ve 199 mg / dL arasındaki bir kan glikoz seviyesi prediyabet durumunu gösterir.

HgbA1c, açlık kan glikoz ve OGTT değerlerine göre kişinin prediyabet olup olmadığını gösteren değerleri aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.

HOMA testi:

HOMA testi insülin direnci varlığını değerlendirmek için kullanılan bir diğer testtir. Bu testle ilgili bilgileri aşağıdaki yazımızda bulabilirsiniz.

HOMA TESTİ NEDİR, NE İŞE YARAR?

İnsülin direnci ile nasıl mücadele edilir?

Basit yaşam biçiminizde yapacağınız değişiklikler insülin direnci gelişmesinde engelleyici ve mücadelede yardımcı olacaktır. Eğer insülin direnciniz varsa sağlığınız için şu önlemleri alabilirsiniz.

Egzersiz:

Haftada 5 kez veya günde en az 30 dakika tempolu yürüyüş gibi egzersizler yapın .

Kilo ile mücadele:

Fazla kilolarınızdan kurtulun ve sağlıklı kilo alın.

Sağlıklı beslenme:

Sağlıklı bir diyetiniz olsun. Meyve, sebze, tahıl, fındık, fasulye, balık, bakliyat ve diğer yağsız proteinleri diyetinize eklemeyi ihmal etmeyin.