Yemen’de hızla yayılan kolera salgını, günde ortalama 5.000 artan vaka ile 200.000 şüpheli vakayı aştı. Şu anda dünya en kötü kolera salgınıyla karşı karşıya.
Savaş yaşanan Yemen’de kolera sadece son iki ayda hemen hemen her şehre sıçradı. Dörtte biri çocuk olmak üzere 1300’den fazla kişi öldü ve ölümlerin artması bekleniyor.
UNICEF, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve ortakları bu ölümcül salgının hızını durdurmak için çalışıyorlar. Hastalığın yayılımını azaltmak, insanlara temiz su, yeterli sağlık ve tıbbi tedavi sağlamak için uğraşıyorlar. İçme suyunun temizlenmesi ve depolanması yoluyla kendilerini nasıl koruyacakları konusunda ailelere ev eve bilgi veriliyor.
Bu ölümcül kolera salgını iki yıllık şiddetli çatışmaların doğrudan sonucudur. Çökmekte olan su ve sağlık sistemleri 14.5 milyon kişiyi temiz suya ve sanitasyona (hijyen ve sağlık koşullarının düzenlenmesi, devam ettirilmesi) düzenli erişimden alıkoyarak hastalığın yayılımını arttırdı.
Malnütrisyon(kötü beslenme) oranlarının artması, çocuk sağlığını zayıflattı ve onları hastalığa karşı daha savunmasız bıraktı. Bu salgının sona erdirilmesinde en büyük rolü oynayan tahmini 30.000 yerel sağlık çalışanı ise yaklaşık 10 ay boyunca maaşlarını alamamaktadır.
Kolera nasıl bir hastalıktır?
Vibrio cholerae bakterisinin neden olduğu kolera bakteri ile kontamine su ve yiyeceklerle bulaşır. Kolera, ciddi sulu ishale neden olan ve tedavi edilmediğinde dehidratasyon (sıvı kaybı) ve hatta ölüme neden olabilen bulaşıcı bir hastalıktır.
Hastalık, sağlık ve hijyen sistemi zayıf, kalabalık, savaş ve kıtlık olan yerlerde en yaygındır. Yaygın olarak Afrika, Güney Asya ve Latin Amerika’da görülür.
Kolera nedenleri ve kaynakları nelerdir?
♦Kirli su kaynakları
♦Kirli su kaynaklarından yapılan buzların kullanılması
♦Sokak satıcıları tarafından satılan gıdalar ve içecekler
♦İnsan atıklarını içeren suyla yetiştirilen sebzeler
♦Kanalizasyon ile kirlenmiş sularda yakalanan çiğ veya az pişmiş balık ve deniz ürünlerinin tüketilmesi
Bir kişi kirlenmiş yiyecek veya suyu tüketirse, bakteriler bağırsaklarda ciddi ishale neden olan bir toksin salgılarlar.
Kolera belirtileri nelerdir?
Kolera belirtileri enfeksiyondan birkaç saat veya beş gün sonra başlayabilir. Genellikle semptomlar hafiftir fakat bazen çok ciddi olabilir. Enfekte olan 20 kişiden birinde şiddetli sulu ishal var ve kusma eşliğinde hızlı bir şekilde dehidratasyona (sıvı kaybı)neden olabilir. Birçok enfekte kişide belirtiler hafif olsa da yine de enfeksiyonun yayılmasına katkıda bulunabilir.
Dehidratasyon bulgu ve belirtileri şunlardır:
♦Hızlı kalp atış hızı
♦Esnekliği kaybolmuş cilt
♦Ağız, boğaz, burun ve göz kapakları dahil mukozalarda kuruma
♦Düşük kan basıncı
♦Susuzluk
♦Kas krampları
♦Tedavi edilmezse dehidratasyon birkaç saat içinde şok ve ölüme neden olabilir.
Kolera nasıl tedavi edilir?
Kolera tedavisi kaybolan sıvının tekrar yerine konmasına dayanır. İshalin ne kadar şiddetli olduğuna bağlı olarak, tedavi, kaybedilen sıvıların yerini alması için oral veya intravenöz solüsyonlardan oluşur.
Bakterileri öldüren antibiyotikler, hafif vakalar için acil tedavinin bir parçası değildir. Ancak ishal süresini yarı yarıya azaltabilir ve ayrıca bakterilerin atılımını azaltabilir, böylece hastalığın yayılmasını önlemeye yardımcı olurlar.