DOKTORUMNEDİO? SAĞLIK HAKKINDA HERŞEY…
Sosyopati olarak da adlandırılan antisosyal kişilik bozukluğu kişinin yanlış ve doğru hakkında herhangi bir bilinci olmayan ve başkalarının hak ve doğrularını göz ardı eden veya saygı göstermeyen bir zihinsel bozukluktur.
Antisosyal kişilik bozukluğu olan bir kişi genellikle diğer insanlara karşı empati duymaz ve kendi ihtiyaçları ve istekleri için yasaları dahi ihlal etmekte bir sorun görmez. Bu kişiler kayıtsız ve duyarsızdır. Yaptıklar davranışlar için herhangi bir pişmanlık veya suçluluk hissetmezler.
Antisosyal kişilik bozukluğu olanlar, genellikle yasaları ihlal ettiklerinden dolayı birer suçlu olurlar. Kolaylıkla yalan söyler, şiddete eğilimli olurlar. Çok fazla düşünmeden davranırlar, alkol ve uyuşturucu kullanımı ile sorunları olur. Dolayısıyla bu kişiler aile, iş, okul ile ilgili sorumluluklarını yerine getiremezler.
Antisosyal kişilik bozukluğu, genellikle popüler kültürde psikopati veya sosyopati olarak adlandırılır. Ancak, ne psikopati ne sosyopati profesyonel tanımlama için kullanılmaz. Sonuçta antisosyal kişilik bozukluğu bir akıl hastalığı değil, bir kişilik bozukluğudur.
Antisosyal kişilik bozukluğunun belirtileri nelerdir?
Sadece yetişkinler ve 18 yaşından daha büyüklerde bu bozukluk tanısı konmasına rağmen, 15 yaşından itibaren aşağıdaki belirtilerin çoğunluğunu gösteren kişilerde antisosyal kişilik bozukluğu tanısı düşünülür:
1-Sosyal normlara uymada yetersizlik:
Defalarca tutuklama ile sonuçlanan yasalara karşı gelme eyleminde bulunmak
2-Dolandırıcılık:
Tekrarlayıcı şekilde yalan söyleme, takma isim kullanma, kişisel çıkar ve zevk için başkalarını kandırmak
3-Dürtüsellik:
Önceden plan yapmada başarsızlık
4-Sinirlilik ve saldırganlık:
Tekrarlayan fiziksel kavgalar ve saldırılar
5-Kendi ve başkalarının güvenliğini umursamaz bir şekilde önemsememek:
6-Sorumsuzluk:
Israrlı ve tutarlı bir şekilde işle veya mali yükümlülüklerle ilgili sorumlulukta yetersizlik ve sorumluluk hissetmeme
7-Pişmanlık duymama:
Diğer insanlara karşı kötü muamelede veya başkalarına ait olan şeyleri çalmada kayıtsız olma, acı hissetmeme, pişmanlık duymama
Antisosyal kişilik bozukluğu tanısı nasıl konur?
Antisosyal kişilik bozukluğu erkeklerde kadınlara göre yüzde 70 daha yaygındır.
Antisosyal kişilik bozukluğu tanısı aşağıdaki temel başlıklara dayanmaktadır:
-Düşünce, duygu, ilişkiler, davranış kalıplarını ve aile öyküsünü araştıran psikolojik değerlendirme
-Kişisel ve tıbbi geçmiş
-Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayımlanan Mental Bozuklukların (DSM-5) Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı’nda yer alan belirtilerin görülmesi
Antisosyal kişilik bozukluğu nedenleri nelerdir?
Kişilik; herkes için benzersiz olan düşünce, duygu ve davranışların birleşimidir. Kişilik çocukluk döneminde kalıtsal eğilimler ve çevresel faktörlerin etkileşimi ile oluşur.
Antisosyal kişilik bozukluğunun kesin nedeni bilinmemektedir, ancak
-Genler antisosyal kişilik bozukluğunun gelişmesine neden olabilir ve bu durumu çevresel koşullar tetikleyebilir.
-Beyin gelişimi sırasında beyin fonksiyonlarındaki değişiklikler antisosyal kişilik bozukluğunun gelişmesine neden olabilir.
Antisosyal kişilik bozukluğu tedavisi nasıldır?
Antisosyal kişilik bozukluğu tedavisi oldukça zor ve uzun solukludur. Tedavide başarılı olma, her kişinin özel durumuna, belirtilerin şiddetine ve kişinin tedaviye katılmak için istekli olmasına bağlıdır.
1-Psikoterapi:
Konuşma terapisi adı da verilen psikoterapi antisosyal kişilik bozukluğu tedavisinde kullanılır. Tedavi, öfke ve şiddet yönetimi, madde bağımlılığı ve diğer ruh hastalıkları tedavilerini içerebilir fakat psikoterapi tedavisi özellikle belirtiler şiddetli ve kişi ciddi problemleri olduğunu düşünmüyorsa her zaman etkili değildir.
2-İlaç tedavisi:
Antisosyal kişilik bozukluğu için özellikle önerilen bir ilaç tedavisi yoktur. Antisosyal kişilik bozukluğu ile ilişkili olabilen depresyon, anksiyete vb ruh hastalıklarında kullanılan ilaçlar bazı doktorlar tarafından kullanılmaktadır. Bu ilaçlar kötü kullanıma da açık olduğu için dikkatli reçete edilmelidir.
