BİYOPSİ NEDİR, NASIL YAPILIR?

Biyopsi, vücuttan daha detaylı incelenmek üzere doku örneği alınma işlemine verilen isimdir. Doktorunuz her hangi bir dokuda anormal bir durumdan şüphelendiğinde biyopsi yapılmasını isteyebilir.

Biyopsi neden yapılır?

Biyopsi genellikle dokuda her hangi bir kanser olup olmadığının araştırılması amacı ile yapılır fakat biyopsi bir çok başka durumun belirlenmesinde de kullanılır.

Örneğin;Mamografide, meme kanseri olma olasılığı olan bir kitle varlığında, ciltte büyüyen, şekil değiştiren bir ben varlığında melanom olup olmadığını anlamak veya kronik hepatitli bir kişinin siroz olup olmadığını anlamak için biyopsi yapılması gereklidir.

Biyopsi tipleri nelerdir?

Birçok biyopsi tipi vardır. Doktorunuz biyopsinin alınacağı yere ve dokunun tipine göre hangi biyopsinin uygulanacağına karar verir.

Biyopsi tiplerinden bazılarını aşağıda bulabilirsiniz.

Kemik iliği biyopsisi: 

Doktorunuz kanınızda bir anormallik saptarsa veya kemik iliği kaynaklı bir kanserden şüpheleniyorsa kemik iliği biyopsisi önerebilir. Kemik iliği biyopsisi, lösemi, lenfoma ve multipl miyelom gibi kan kanserleri de dahil olmak üzere çeşitli kanser türlerini teşhis etmek için sıklıkla kullanılır. 

Kemik iliği biyopsisi sırasında doktorunuz uzun bir iğne kullanarak kalça kemiğinizden veya vücudunuzdaki diğer kemiklerden kemik iliği biyopsisi alabilir. Prosedür sırasında rahatsızlığı en aza indirgemek için önce lokal anestezi yapılır.

Endoskopik biyopsi:

Endoskopi sırasında doktorunuz ucunda bir ışık bulunan ince, esnek bir tüp (endoskop) kullanır. Analiz edilecek küçük bir doku örneği almak için özel araçlar tüpün içinden geçirilir.

Hangi tip endoskopik biyopsi uygulanacağı şüpheli alanın bulunduğu yere bağlıdır. Endoskopik biyopside kullanılan tüpler, ağız, rektum, idrar yolu veya cildinizdeki küçük bir kesi içinden ilerletilir. Endoskopik biyopsi prosedürlerine örnek olarak mesane içinden doku almak için sistoskopi, akciğerden doku almak için bronkoskopi ve kolondan doku almak için kolonoskopi sayılabilir.

İğne biyopsisi:

İğne biyopsisi sırasında doktorunuz şüpheli bir alandan hücreleri almak için özel bir iğne kullanır.  İğne biyopsisi, şüpheli cilt tümörleri, şüpheli meme kitleleri ve büyümüş lenf nodlarında sıklıkla kullanılır.

 

 

 

Çeşitli iğne biyopsi prosedürleri vardır. 

♦İnce iğne aspirasyon biyopsisi:

İnce iğne aspirasyonu sırasında şüpheli alandan uzun, ince bir iğne yardımıyla analiz için sıvı ve hücreler alınır.

♦Çekirdek iğne biyopsisi:

İnce iğne biyopsisinden daha büyük bir iğne kullanılarak yapılan biyopsi türüdür.

♦Vakum destekli biyopsi:

Vakum yardımlı biyopsi sırasında bir emme cihazı, iğne yoluyla çıkarılan sıvı ve hücre miktarını arttırır. 

♦Görüntü destekli biyopsi:

Görüntü destekli biyopside iğne biyopsisi ile bir görüntüleme prosedürü (X-ray, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya ultrason)  birleştirilir.

Deri biyopsisi:

Cilt biyopsisi, melanom ve diğer kanserler de dahil olmak üzere diğer bazı cilt hastalıklarının tanısı için sıklıkla kullanılır. Hangi cilt biyopsisinin uygulanacağı şüphelenilen kanser türüne ve şüpheli hücrelerin durumuna bağlıdır.

Deri biyopsisi işlemleri şunlardır:

♦Punch biyopsi:

Dairesel bir alet kullanılarak cildin daha derin katmanlarından yapılan biyopsi türüdür.

♦İnsizyonel biyopsi:

Bir neşter vasıtasıyla yapılan biyopsidir. Dikiş atılıp atılmayacağı çıkarılan cildin miktarına göre değişir.

♦Eksizyonel biyopsi:

Doktor kitlenin tümünü veya anormal cildin tamamını alır ve biyopsi alanını kapatmak için dikiş atılır.

♦Tıraş biyopsi:

Cildin yüzeyini sıyırmak için ustura benzeri bir alet kullanılarak yapılna biyopsi türüdür.

Cerrahi biyopsi:

Cerrahi biyopsi sırasında, cerrah şüpheli hücre alana erişmek için cildinizde bir kesi yapar. Cerrahi biyopsi prosedürlerine örnek olarak muhtemel meme kanseri tanısı meme kitlesini veya lenfoma tanısı için lenf nodunu çıkarma ameliyatları verilebilir.

Biyopsi alanını uyuşturmak için lokal anestezik kullanılır. Bazı cerrahi biyopsi işlemleri için genel anestezi gerekebilir.

Biyopsi alındıktan sonra ne olur?

Biyopsi sonrası alınan doku örneği incelenmek üzere patoloji laboratuvarına gönderilir. Doku örneği kimyasal olarak muamele edilebilir veya dondurulabilir ve çok ince kesitlere bölünür. Kesitler, kontrastı artırmak için boyanan cam slaytlara yerleştirilir ve mikroskopta incelenir.

Sonuçlar doktorun doku örneğinde kanserli hücreler olup olmadığı, kanserin başlangıcı mı yoksa ileri evreleri mi olduğu hakkında bilgi verir ve tedavi yönteminiz biyopsi sonuçlarına göre şekillendirilir.