PSA, prostat spesifik antijenin kısaltması olan ve prostat bezi tarafından üretilen bir enzimdir. Prostat kanseri, prostatit ve prostat hiperplazisi gibi durumlarda yükselir.
Prostat erkeklerde bulunan spermlerin gelişmesini ve taşınmasını sağlayan seminal sıvının üretildiği ceviz şeklindeki bir bezdir. PSA, spermin sıvılaşmasını sağlar.
PSA normal değeri nedir, nasıl değerlendirilir?
PSA normal değerinin 4 ng/ml’den düşük olması beklenir. PSA’nın total ve serbest olmak üzere iki formu vardır.
PSA değeri 4 ng/ml’nin altında ise prostat kanseri olmadığı anlamına gelmez fakat kanser riski düşüktür.
PSA değeri 10 ng/ml’nin üstünde ise kanser riski yüksektir ve prostat biyopsisi önerilir.
Eğer PSA değer 4-10 ng/ml arasında ise serbest PSA ile total PSA oranı hesaplanır. Bu oran 0.25’in üstünde ise prostat kanseri için düşük risk, 0.10’un altında ise yüksek risk mevcuttur.
Sonuç olarak PSA ile prostat kanseri riskini araştırmak için izlenmesi gereken yol şöyledir:
PSA 10ng/ml üstünde ise biyopsi yapılmalıdır.
PSA 4 ng/ml’nin altında ise yıllık takip ile PSA düzeyini bakılmalıdır.
PSA 4-10 ng/ml arasında ise serbest PSA, total PSA oranına, PSA artış hızına bakılmalı, antibiyotik tedavisi ile prostatit olup olmadığı belirlenmeli ve bir ay sonra PSA tekrarlanmalıdır.