İrritabl bağırsak sendromu (IBS) karın ağrısı, kramp, bağırsak hareketlerinde değişiklikler gibi belirtilere neden olan bir hastalıktır.
IBS, Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi iltihaplı bağırsak hastalıklarından farklıdır. İrritabl bağırsak hastalığında bağırsağın yapısı normaldir.
IBS’nun tam olarak nedeni bilinmemektedir. Bazen bağırsak enfeksiyonundan sonra ortaya çıkabilir. Buna post infeksiyöz IBS denir. Ayrıca başka tetikleyiciler de IBS nedeni olabilir.
Bağırsaklarımız beyinle etkileşim halindedir. Bağırsak ve beyin arasındaki sinyaller bağırsak fonksiyonlarını etkiler. Sinirler stres sırasında daha aktif hale gelir ve bağırsaklar daha hassas olur.
IBS her yaşta ortaya çıkabilir, ancak çoğunlukla gençlik yıllarında veya yetişkinlikte başlar. Kadınlarda erkeklere göre iki kat daha fazla görülür.
İrritabl bağırsak sendromu belirtileri nelerdir?
Semptomlar hafif ile şiddetli arasında değişir. Çoğu insanın hafif semptomları vardır. Belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterir.
IBS’nun başlıca belirtileri, son 3 ay boyunca ayda en az 3 gün mevcut olan karın ağrısı, dolgunluk, gaz ve şişkinliktir. IBS’lu kişilerde kabızlık ve ishal arasında geçiş olabilir. Çoğunlukla bir tanesi görülür.
İrritabl bağırsak sendromunun tanısı nasıl konur?
IBS tanısı için her hangi test yoktur. Çölyak hastalığının olup olmadığını veya kansızlık olup olmadığını görmek için kan testleri ve enfeksiyon kontrolü için dışkı kültürleri gibi diğer sorunların ekarte edilmesi için testler yapılabilir.
İrritabl bağırsak sendromu ile nasıl mücadele edebilirsiniz?
1-Öğünlerinizde protein olmasına özen gösterin. Protein kötü bağırsak bakterilerini besleyen kan şekerine karşı dengesizlikleri önlemeye yardımcı olur. Balık eti, hindi ve tavuk eti, kırmızı et, fındık, fasulye gibi gıdalarla protein düzeyinizi koruyun.
2-Lif bakımından zengin gıdalarla beslenin. Yüksek lifli tahıl, sebze ve meyveler hem sizin hem de bağırsağınız için faydalıdır.
3-Yağlardan korkmayın. Sağlıklı omega-3 yağları (somon, sardalya, keten tohumu gibi) ,organik hayvansal ürünler ve sağlıklı zeytinyağını tüketmeye çalışın. Margarin gibi hidrojenlenmiş yağlardan ve işlenmiş gıdalardan kaçının.
4-Meyve ve sebze tüketin. Meyve ve sebzeler vitamin, mineral, lif, içerdikleri besin maddeleri ve antioksidanları sayesinde bu hastalıkla mücadelede size yardımcı olurlar.
5-İşlenmiş gıdalardan uzak durun. Gazlı içecekler, meyve suları ve diyet içecekleri şekerinizi ve lipit(yağ) metabolizmanızı etkiler ve obezite, diyabet ve kalp hastalıklarına alt yapı hazırlar.
6-Stresten uzak kalmaya çalışın. Stres düzeyinizi düşürmeniz irritabl bağırsak hastalığı ile mücadelede oldukça önemlidir.
7-Uykunuza dikkat edin. Uykusuzluk depresyon, kalp hastalığı, diyabet ve diğer sorunlarınız için risk oluşturur. Gecelik 7-8 saatlik düzenli bir uyku sağlığınız için önemlidir.
8-Spor yapın. Sayısız sağlık problemini önlemeye yardımcı olmak için günlük egzersizler (30 dakikalık hızlı yürüme gibi) faydalı olacaktır.
9-Probiyotikleri deneyin. Lactobacillus, Bifidobacterium & Saccharomyces boulardii gibi iyi bakteri çeşitleri ile sindirim yollarını besleyin.